CO2 uitstoten gaat geld kosten, dat is onvermijdelijk. Politiek en bedrijfsleven realiseren zich dat het klimaatprobleem zich niet vanzelf oplost en dat reductie van de uitstoot van broeikasgassen dus voorlopig niet van de agenda verdwijnt. Emissiehandel maakt klimaatbeleid haalbaar en betaalbaar. Daarom is een herwaardering van emissiehandel onvermijdelijk.
De afgelopen jaren heeft de emissiehandel wel uitstoot begrensd, maar weinig opgeleverd voor innovatie. De prijs voor een ton CO2 was daar veel te laag voor (nu €7,-, in 2008 was dat nog €25,-). Dat komt vooral omdat de CO2-doelen door de economische crisis al gehaald worden. Maar dat betekent niet dat het instrument zelf ongeschikt is. Integendeel: handelssystemen zijn wereldwijd in opmars.
Volgens de Wereldbank zijn er meer dan twintig CO2-handelssystemen in verschillende landen, provincies en steden, en er zijn zo’n vijftien in ontwikkeling. Waarom zijn handelssystemen zo populair? In de eerste plaats omdat emissiehandel een aantal essentiële ingrediënten voor klimaatbeleid bevat, namelijk een verplichte, sluitende CO2-boekhouding, een prikkel om te investeren en flexibiliteit voor bedrijven. Voor de overheid is belangrijk dat met emissiehandel doelen altijd worden gehaald: er kan niet meer worden uitgestoten dan er rechten zijn. Bij een CO2-belasting is dat niet zo, want daarmee kunnen bedrijven doorgaan met uitstoten en de CO2-kosten gewoon doorberekenen aan hun afnemers.
Emissiehandel is dus een logische oplossing. Na ‘Kyoto’ in 1997 werd gedacht er één wereldomvattend handelssysteem zou komen. Inmiddels is duidelijk dat in plaats daarvan vele tientallen systemen naast elkaar zullen functioneren.
Regeringen moeten er nu voor zorgen dat er minder emissierechten op de markt komen, zodat de CO2-prijs weer innovatie bevordert. Hoeveel minder is een politieke keuze. Dat hangt ook af van de CO2-doelen voor de lange termijn. Ik verwacht dat eind dit jaar na de Klimaattop in Parijs duidelijk zal worden hoe hoog de ambities zijn.
Jos Cozijnsen van Emissierechten.nl, is expert en adviseur op het gebied van CO2-emissiehandel en eigenaar van duurzame modewebshop Goodfibrations.
Deze column is geschreven voor het Trensdrapport 2015 van MVO Nederland, gepubliceerd pp 20 januari 2015.